Nawet nie będę zaczynać od usprawiedliwiania mojej kilkumiesięcznej nieobecności na blogu. Od razu przejdę do dzisiejszego zagadnienia, które wspaniale wpisuje się w moment roku, w którym się obecnie znajdujemy. Otóż mamy miesiąc numer JEDEN, dzień numer SZEŚĆ, święto TRZECH Króli. Kłania się zatem liczenie w szalonym zakresie do dziesięciu, dlatego też koniecznie musimy to wykorzystać i nauczyć się liczyć po salentyńsku. Jednak w naszym przypadku o jakichkolwiek szaleństwach można zapomnieć i skupimy się jedynie ma zakresie 1-100.
Dzisiejszy wpis będzie podzielony na dwie części, tę soft (dla stawiających PIERWSZE kroki w dialekcie) i tę nieco mniej przyjazną na PIERWSZY rzut oka.
Zaczynamy:
Wersja łatwa, lekka i przyjemna
Liczenie po salentyńsku – nic prostszego! Jeśli zna się na poziomie podstawowym standardowy język włoski (co jest równoznaczne z umiejętnością liczenia w tymże języku przynajmniej do stu), nie powinno się mieć żadnych problemów ze zrozumieniem liczących Salentyńczyków (od razu dodam, że rzadko mi się zdarzało słyszeć w dialekcie liczby powyżej stu, wówczas nasi ulubieńcy przechodzą na włoski lub używają włoskich liczebników. Jak zaraz się okaże, nawet liczby powyżej trzydziestu są dość „nudne” i brzmią identycznie jak po włosku). I tak mamy:
unu [wł. uno] 1
dòi [wł. due] 2
t̟rè [wł. tre] 3
quat̟t̟ru [wł. quattro] 4
cinque [wł. cinque] 5
sèi [wł. sei] 6
sètte [wł. sette] 7
uèttu [wł. otto] 8
nove [wł. nove] 9
tèce [wł. dieci] 10
undici [wł. undici] 11
tútici [wł. dodici] 12
t̟ritici [wł. tredici] 13
quattòrdici [wł. quattordici] 14
quindici [wł. quindici] 15
sitici [wł. sedici] 16
diciassètte [wł. diciasette] 17
diciòttu [wł. diciotto] 18
diciannòve [wł. diciannove] 19
vinti [wł. venti] 20
trènta [wł. trenta] 30
quaranta [wł. quaranta] 40
cinquanta [wł. cinquanta] 50
sessanta [wł. sessanta] 60
settanta [wł. settanta] 70
ottanta [wł. ottanta] 80
novànta [wł. novanta] 90
cèntu [wł. cento] 100
Proste, prawda? I na tym możemy poprzestać. Możemy, ale nie musimy!
Poniżej wersja dla ambitnych (i tak mocno okrojona), czyli uwarunkowane lokalnie wariacje na temat…:
1 – aunə (Martina Franca);
2 – dóe (Ostuni), dòji (Carovigno), dòjə (Taranto)
3 – t̟rè (Galatina, Gallipoli, Francavilla Fontana, Mesagne, Ostuni, Mottola, Sava), t̟rèi (Salve), t̟rèti (Carovigno, Oria, San Pancrazio, Manduria), t̟rètə (Ostuni, Taranto), t̟rède (Vernole);
4 – quatt (Palagiano), quattə (Ostuni, Taranto);
5 – cincu (Brindisi, Carovigno, Avetrana), cink (Palagiano), cinghə (Ostuni);
6 – sèji (Carovigno);
7 – sètti (Oria, Manduria), sètto (Palagiano);
8 – uèttə (Ceglie Messapica, Ostuni, Taranto), uittə (Martina Franca), jottə (Massafra);
9 – nòe (Vernole), nòi (Avetrana), nòve (Salve), nòvi (Carovigno), nòvə (Taranto, Ostuni);
10 – tèci (Brindisi, Erchie, Mesagne), tèice (Calimera, Melendugno, Novoli);
11 – únnici (Salve, Vernole, Avetrana), únəcə (Taranto), vùnəcə (Ostuni);
12 – raczej wszędzie tútici;
13 – t̟riteci (Lecce), t̟ridisci (Carovigno), t̟ridəcə (Ostuni, Palagiano), t̟ridici (Salve, Vernole), t̟rirəcə (Taranto);
14 – quartòddici (Avetrana), quattòddəcə (Palagiano), cattòrdici (Salve), quartòdəcə (Ostuni), quattùrəcə (Taranto);
15 – quinnici (Salve,Vernole, Avetrana), quinnisci (Carovigno), quinəcə (Martina Franca, Palagiano, Ostuni);
16 – sidici (Salve, Vernole, Brindisi), sidaci (Carovigno), ò sidəscə (Massafra), sidəcə (Ostuni, Palagiano), sirəcə (Taranto);
17 – dicissètti (Brindisi), dicəssètti (Palagiano);
18 – dicidòttu (Salve), dicitòttu (Vernole, Francavilla Fontana);
19 – dicinnòve (Salve), dicinnoe (Vernole), dicinnovi (Carovigno);
20 – vində (Taranto), vint (Palagiano);
30 – t̟renda (Taranto, Ostuni);
40 – quaranda (Taranto, Ostuni);
50 – cicquanta (Vernole);
60 – sissanta (Carovigno, Messagne, Avetrana);
70 – sittanta (Carovigno, Avetrana, Seclì), sattanta (Alessano);
80 – uttanta (Bagnolo, Vernole, Messange, Avetrana);
90 – nuànta (Avetrana), noànta (Lecce), nuvànta (Carovigno), nuwàntə (Martina Franca);
100 – cientu (Carovigno, Avetrana), cièntə (Taranto), cintə (Martina Franca), cièndə (Palagiano, Ostuni).
Oczywiście, co kraj, to obyczaj, a co miasteczko salentyńskie, to inna wymowa, akcent, forma… Nawet w jednej rodzinie pojawiają się niekiedy „spory” o prawidłowe brzmienie czy zapis danej liczby. Niemniej jednak jeśli z Nowym Rokiem pojawiło się u Was postanowienie liźnięcia dialektu salentyńskiego, liczby mogą być tego najmilszym i najłatwiejszym początkiem.
